Lưu luyến những rạp phim thời bao cấp: Dù không hiện đại nhưng lưu giữ biết bao kỷ niệm người dân Nha Trang

Có thể thấy, vật đổi sao dời, năm tháng qua đi thì những rạp như Tân Tân, Tân Tiến, Tân Thanh, Tân Quang, Minh Châu, Nha Trang, Hưng Đạo,... đã dần biến mất. Để rồi mỗi khi ai đó nhắc đến tên lại thấy nhớ, bởi vì rạp phim chính là cả một khung trời kỷ niệm của rất nhiều người. 

Những rạp phim vang bóng một thời

Họa sĩ Trần Hòa Ân (sinh năm 1937), người chuyên vẽ pano cho rạp chiếu phim nói rằng, 2 rạp đầu tiên của Nha Trang ra đời vào cuối thập niên 30 của thế kỷ XX. Đó chính là rạp Abraham do người Pháp xây dựng và nằm trên đường Graffeuil (sau này đã đổi tên là đường Độc Lập, hiện nay là Thống Nhất). Còn nằm cách đó không xa đó là rạp Tân Tiến nằm ở trên đường Nhà Thờ (hiện nay là đường Lê Thành Phương) của ông chủ người Ấn Độ. Vào năm 1953, ông Tôn Thất Đệ đã mua lại rạp Abraham và đã đổi tên thành rạp Tân Tân. Để có thể thu hút khách hàng thì ông chủ đã mời họa sĩ ở Sài Gòn ra làm quảng cáo cho rạp phim. Mặc dù vậy thì đến năm 1956, không biết vì lý do gì mà người thợ vẽ chính lại vào Sài Gòn. Và từ vị trí phụ vẽ, ông đã được đưa lên làm thợ chính bởi vì ông chủ không thể kiếm được người. Cũng nhờ vào nghề vẽ quảng cáo rạp phim mà ông bén duyên với một nữ khán giả xinh đẹp và nên vợ chồng rồi ở ngay sát bên hông của rạp Tân Tân cho đến năm 2017 mới rời đi. Cũng bởi vì lẽ đó mà có nhiều người xem ông Ân chính là chứng nhân lịch sử của sự thăng trầm điện ảnh ở thành phố biển xinh đẹp này. 

Và trong trí nhớ của lớp người lớn tuổi tại Nha Trang, hình ảnh các rạp phim đã hằn sâu vào ký ức. Sau Tân Tân, Tân Tiến thì Nha Trang đã có thêm rạp Tân Thanh (nguyên là rạp hát bội Thạnh Xương), Tân Quang, Minh Châu cho đến thập niên 70 lại có thêm rạp Nha Trang, Hưng Đạo. Rạp Tân Tân chuyên chiếu phim Âu - Mỹ và Hong Kong còn rạp Tân Tiến chuyên chiếu phim Ấn Độ. Rạp Minh Châu thì hai chiếu phim tình cảm, thi thoảng còn diễn cải lương. Và sau năm 1975, rạp Minh Châu được đổi tên thành Rạp Kim Đồng chuyên chiếu phim thiếu nhi.  

Ở thời văn hóa giải trí còn khá là mỏng thì rạp phim đã trở thành nơi giải trí của cư dân phố thị, cho nên khán giả đã gần như phủ kín rạp. 

Bà Diễm Châu - một người sống lâu năm ở Nha Trang cho biết: “Lúc đầu thì rạp Tân Tân chính là nơi nhiều đôi trẻ hẹn hò xem phim vì bề ngoài nó đẹp, bên trong cũng rộng rãi, nhiều ghế hơn so với các rạp khác. Cho đến thập niên 70, khi có thêm rạp Nha Trang thì nhiều đôi trẻ lại đến đây. Hồi đó có vé xem phim ở Nha Trang Ciné là oách lắm bởi vì đây là rạp đầu tiên ở Nha Trang có máy lạnh, giá vé cũng đắt hơn so với các rạp phim khác. Cho đến thời điểm hiện tại, bà vẫn nhớ như in những bộ phim nổi tiếng của miền Nam trước năm 1975 như là Tình thù rực nắng, Vết thù trên lưng ngựa hoang,...

Còn ở lứa tuổi nhỏ hơn, khi nhắc đến chuyện phim ảnh xưa, nhà thư pháp Trần Quốc Ẩn cũng có một trời kỷ niệm. Nhà ngay sát bên rạp Tân Tân, bố lại là họa sĩ của rạp cho nên ông Ẩn luôn có một suất xem phim. Thế nhưng, hồi đó mỗi rạp chiếu một loại khác nhau cho nên lắm khi ông cũng xem phim chui cùng với bạn. Ông Ẩn nhớ lại: “Mỗi lần đến rạp Minh Châu, dẫn đám trẻ chúng tôi mê nhất đó là các phim có ngôi sao võ thuật Lý Tiểu Long đóng. Giới trẻ của chúng tôi gần như phát cuồng với các bộ phim như Tinh võ môn, Đường sơn đại huynh, Mãnh long quá giang…”. 

Và thời hoàng kim của các rạp phim ở Nha Trang vẫn còn kéo dài đến thập niên 80. Ông Ẩn nói thêm rằng, khi mà phim Ván bài lật ngửa được trình chiếu thì khán giả đã ùn ùn kéo nhau đến rạp. Có nhiều người không mua được vé thì phải mua vé ở chợ đen với giá cắt cổ. Phim chiếu ở rạp Tân Rân nhưng xe để chật cả vỉa hè, lòng đường Tô Vĩnh Diện cũng như Lê Thành Phương. Thiếu nữ đi ngang rạp phim cứ mê mẩn nhìn ngắm pano có vẽ vẽ chân dung của nhân vật Nguyễn Thành Luân - diễn viên Chánh Tín”. 

Những rạp phim thời bao cấp mãi trong hoài niệm

Được biết, trước năm 1975, mỗi rạp phim đều có một họa sĩ để vẽ pano quảng cáo. Ngoài ông Trần Hoài Ân vẽ cho rạp Tân Tân thì còn có Phạm Mậu vẽ cho rạp Tân Tiến, Lê Tình vẽ cho rạp Hưng Đạo còn rạp Minh Châu có ông Chín. 

Họa sĩ Lê Vũ nhớ lại: “Tôi nhớ có lần nhân dịp Tết Năm ngọ, ông Chín Minh Châu vẽ một con ngựa to chồm ngang phía trước rạp để chào năm mới. Đến phim cao bồi thì người họa sĩ tài hoa đó vẽ thêm người cao bồi tay cầm súng ngồi ở trên ngựa vô cùng ấn tượng. Khi chiếu phim về lực sĩ Hercules, ông đã vẽ hình Hercules cơ bắp cuồn cuộn trên tay cầm xích sắt đặt ngay cổng rạp”. 

Đến sau ngày đất nước giải phóng thì đội ngũ họa sĩ lại tiếp tục được trung tâm Điện ảnh Khánh Hòa sử dụng. Tuy nhiên cơn lốc của băng đĩa phim, hoạt động chiếu phim ngày càng trở nên khó khăn. Khi mà các rạp phim đã bị chuyển đổi công năng sử dụng thì các họa sĩ đã chuyển nghề. 

Hiện nay, Nha Trang đã có nhiều rạp phim hiện đại như là Cinema Nha Trang, CGV Big C Nha Trang, Galaxy Cineplex, Beta Cineplex,... tuy nhiên lớp người lớn tuổi vẫn tiếc những rạp phim ngày trước bởi đối với họ, những rạp phim đó không đơn thuần là nơi chiếu phim mà nó còn là hoài niệm về một Nha Trang của những ngày xưa cũ. Những người Nha Trang đi xa mỗi khi nhìn thấy được tấm ảnh về rạp Tân Tân, Nha Trang ở trên facebook là kỷ niệm xưa lại ùa về. 

Một người kể lại trên fanpage Nha Trang xưa và nay về kỷ niệm xem phim “thời xa vắng” rằng: “Hồi đó, tôi để ý một bạn cùng lớp, tuy nhiên không dám rủ đi riêng mà phải rủ nguyên cả đám trai lẫn gái đi xem chung, sợ bị bạn phát hiện hai đứa đang để ý nhau cho nên mỗi đứa ngồi một đầu. Ngồi xem phim mà cứ hồi hộp và không dám nhìn qua vì sợ mọi người biết tâm ý của mình. Chỉ thế đó mà  được tính là “hai đứa đi coi phim với nhau...”. 

Cũng vì thế, một rạp phim bị phá bỏ là lớp khán giả ngày xưa đó cảm thấy mất đi một phần kỷ niệm thân thiết. Vào Tết Quý Mão vừa rồi, nghe tin rạp Tân Tân sắp sửa bị đập bỏ thì nhiều người đã ghé đến để chụp cho mình những tấm ảnh làm kỷ niệm. Hay như ông Trần Hòa Ân, dời nhà từ đường Thống Nhất lên xã Vĩnh Ngọc thì lâu lâu vẫn bảo con cháu chở về rạp Tân Tân “nhìn cho đỡ nhớ”. Và có biết bao nhiêu người Nha Trang khác nữa, họ đang ngày đêm nhớ về một thời hoàng kim của các rạp phim.